Boven de Spaanse Trappen zie je de fraaie gevel van de kerk “Trinità dei Monti” met haar markante tweelingtoren. Hoewel het vandaag een geheel lijkt, is de kerk met bijhorend klooster veel ouder. De kerk werd gebouwd begin 16de eeuw, de trappen dateren uit begin 18de eeuw.
De bouwwerken aan de kerk startten in 1502. De kerk heette oorspronkelijk “Trinità del Monte” omdat ze op een heuvel stond. De kerk in gotische stijl werd ontworpen door A. Lippi en G. Caronica en opgetrokken met stenen uit de Franse stad Narbonne. In 1527 werd ze beschadigd tijdens de plundering van Rome. Vanuit heel Frankrijk werd geld ingezameld voor de restauratie en uitbreiding. In 1570 was de renovatie klaar met een nieuwe gevel ontworpen door G. Della Porta en C. Maderno in barokke stijl die ook de twee torens toevoegden.
In 1585 kon de kerk ingewijd worden door paus Sixtus V die aan D. Fontana de opdracht gaf ze met een nieuwe straat (strada Felice) te verbinden met de S. Maria Maggiore. Fontana loste het vraagstuk van het hoogteverschil op met het ontwerp van een dubbele trap voor de ingang van de kerk. De kerk bestaat uit een eenvoudig schip met zijkapellen. Let op het fraaie kruisgewelf in Frans-gotische stijl, het enige voorbeeld in heel Rome van deze bouwstijl. Op de twee torens bevinden zich een klok en een zonnewijzer die de tijd van Rome en Parijs moesten aangeven.
Bezoekers schrikken wel even als ze de kerk betreden. Slechts een derde van de kerk is toegankelijk. De rest is afgesloten met een hoog hek. Enkel wie een bezoek met gids boekt, kan de kapellen en de rest van de kerk betreden en de kunstwerken van dichtbij bewonderen (aanrader).
De eerste kapel aan de rechterkant is versierd met fresco’s over Johannes de Doper, werk van G. Battista Naldini. De kapel voor L. della Rovere toont een cyclus van fresco’s van D. da Volterra en assistenten. Sommige van deze assistenten groeiden later uit tot vermaarde kunstenaars. Daarna de Orsini-kapel met een altaar (1817) en grafmonumenten voor kardinaal R. P. da Carpi en C. Orsini. Aan de linkerkant een kapel versierd door D. da Volterra (1541) met o.a. een kruisafneming dat als een meesterwerk uit het maniërisme wordt beschouwd. In de Massimo-kapel vind je een prachtige cyclus van fresco’s met verhalen uit het Oude en Nieuwe Testament voltooid door T. en F. Zuccari. De doop van Christus en de fresco’s in de kapel van S. Giovanni Battista zijn van G. Battista Naldini (1580).
Wie een geleid bezoek boekt, mag naast de kerk ook het klooster betreden. Het hele gebied werd door de heilige Francesco di Paola aangekocht om zijn klooster voor de Orde der Miniemen te bouwen. Volgens de legende heeft de Franse koning bijgedragen tot de aankoop maar daar is geen bewijs voor gevonden. Ook voor de bouw van de Spaanse Trappen bestaat de legende dat het Franse koningshuis een aanzienlijk deel van de kosten heeft gedragen maar daar is niets van aan. De trap werd gebouwd door F. De Sanctis en grotendeels betaald met de erfenis van de diplomaat E. Gueffier.
De mooie vierkante kloostergang is versierd met verhalen uit het leven van de heilige Francesco di Paola die talrijke wonderen verrichtte. We zien o.a. de legende dat de Franse koning Karel VIII de heilige naar het sterfbed van zijn vader Lodewijk XI laat komen. Reeds in 1512 werd hij heilig verklaard en vooral in Frankrijk werden er tal van kerken en kloosters voor zijn orde gebouwd.
Nadat de Orde der Miniemen vertrok, werd het klooster bewoond door andere religieuzen waaronder een zustergemeenschap van het Heilig Hart die in het klooster een kostschool oprichtte voor rijke Franse kinderen. In 2016 verliet de laatste zuster het klooster en werd het complex toevertrouwd aan de Gemeenschap Emmanuel. Vandaag wonen er enkele priesters, zusters en families van deze Gemeenschap.
De refter is zonder twijfel een meesterwerk in perspectief door A. Pozzo. Hij schildert een fictieve ruimte met tientallen figuren, zuilen en balkons die de indruk geven dat de wanden van de refter opengewerkt zijn.
In de gangen van het klooster vind je twee merkwaardige muurschilderingen in perspectief. Het zijn prachtige voorbeelden van anamorfe kunst gemaakt door de Franse pater E. Maignan en zijn leerling begin 17de eeuw. Terwijl je passeert, verandert het tafereel afhankelijk vanuit de hoek dat je ze bekijkt. De schilderingen waren tot 2009 bedekt met lagen kalk. Pas tijdens renovatiewerken werden ze ontdekt en terug vrijgemaakt. Pater Maignan ontwierp in een derde gang een catoptrische meridiaan die via een zonnestraal het uur afleest voor Rome maar ook tal van andere plaatsen op de wereld.
Paus Pius VI liet de Romeinse obelisk Sallustiano (13,91 m) in 1788 voor de kerk plaatsen. Deze stond oorspronkelijk in de Horti Sallustiani, een tuin aangelegd in de eerste eeuw v. C. door de Romeinse schrijver Sallustius. Het domein kwam in handen van keizer Tiberius en bleef keizerlijk gebied tot de val van het Rijk. De tuin werd versierd met een tempel voor Venus en deze obelisk. In de 17de eeuw werd het domein gekocht door kardinaal Ludovesi die een nieuw park liet aanleggen en tal van antieke resten liet opgraven waaronder de befaamde Stervende Galliër (Musei Capitolini). Een paviljoen uit de tuin is al wat nog rest (buurt thermen van Diocletianus). De obelisk kwam in 1738 in handen van paus Clemens XII die hem naar de Lateranen bracht maar niet liet optrekken.
Praktisch: een bezoek kun je online per email boeken via de website: trinitadeimonti.net/it/visite/.
Kerk en klooster vind je terug in de Romewandeling Campo Marzio.