Praktisch
Startpunt: metrohalte Repubblica
Eindpunt: metrohalte Circo Massimo
Afstand: 7 km
Beschrijving Romewandeling “de 20 mooiste fonteinen in centrum Rome”.
Rome telt tientallen fonteinen, in alle maten en uit verschillende eeuwen. Water is al sinds de oudheid een belangrijk thema in Rome. De keizers lieten aquaducten aanleggen die de stad en haar inwoners van water moesten voorzien waaronder de indrukwekkende thermen die duizenden liters water per dag verbruikten.
In de eeuwen daarna drukten de pausen hun stempel op de stad door de bouw van kleine en grote fonteinen zoals de enorme Fontana dell’Acqua Paola op de Gianicolo (Trastevere). Het waren prestigeprojecten die helaas veelvuldig gebruikt maakten van bouwmateriaal uit de oudheid waardoor menig antiek bouwwerk verdween.
Nog steeds wordt een groot aantal fonteinen van water voorzien door aquaducten zoals Acqua Vergine die o.a. de Trevifontein bevoorraadt. Koningin Christina van Zweden was zo onder de indruk van al dat borrelende water dat ze na haar blijde inkomst de paus toefluisterde dat men de kraantjes nu echt wel mocht toedraaien.
In deze Romewandeling zoeken we de 20 mooiste fonteinen op binnen de stadsmuren in het oude centrum. Meer fonteinen vind je in de andere wandelingen terug. Ook in deze wandeling zal je nog fonteinen zien die in de beschrijving niet zijn opgenomen, het is dan ook een heel subjectieve selectie van de auteur.
Tip: drink nooit uit de fonteinbassins gezien duiven er graag pootjebaden. Drink gratis fris water aan een van de vele nasoni die je overal in de straten vindt.
We starten aan metrohalte Repubblica. Op het gelijknamige plein is er een enorme fontein, de Fontana delle Naiadi, met tal van vrouwelijk naakt wat bij de inhuldiging nogal wat ophef veroorzaakte. Het eerste ontwerp dateert uit 1888. In 1911 werd een groep Najaden toegevoegd maar al snel weer verwijderd. Ze zijn te vinden in het park Piazza Vittorio Emanuele II. In 1913 werd een nieuwe groep geplaatst die wordt beschouwd als de mooiste fontein uit de Liberty periode. (Lees meer).
Neem Via V. E. Orlando. Op Piazza S. Bernardo vind je aan je rechterkant de monumentale Fontana del Mosè. De watertoevoer wordt verzekerd door het antieke aquaduct Felice. De fontein werd geplaatst door paus Sixtus V in de 16de eeuw en maakte deel uit van zijn project om de stad te verfraaien. De vier leeuwen zijn kopieën van de oorspronkelijke antieke Egyptische beelden.
Sla links af Via Barberini tot aan de gelijknamige piazza. Centraal op het plein staat de Fontana del Tritone, een zeegod spuit een hoge waterstraal vanuit een slakkenschelp gezeten boven 4 dolfijnen. Werk van Bernini uit 1642-43 in opdracht van paus Urbanus VIII.
Op het plein vind je nog een andere fontein van zijn hand, de Fontana delle Api (bijenfontein) die verwijst naar het familiewapen van de familie Barberini (1644).
Neem Via del Tritone die zachtjes daalt richting Via del Corso. Sla links af Via dei Serviti. Steeds rechtdoor tot aan Piazza di Trevi. De wereldberoemde Fontana di Trevi werd gebouwd in de 18de eeuw door N. Salvi en het duurde 30 jaar voor ze afgewerkt was. Ze wordt gevoed door het aquaduct Vergine.
Sla rechts af Via Poli, steek Via del Tritone over. Rechts af Largo del Nazareno. Rechtdoor Via di Propaganda tot Piazza di Spagna. Aan de voet van de Spaanse trappen vind je de Fontana della Barcaccia, een werk van vader en zoon Bernini. Het is een verwijzing naar de talrijke overstromingen van de Tiber.
Neem Via del Babuino. Sla rechts af Via Alibert en links af Via Margutta. Aan je rechterzijde vind je de Fontana degli Artisti, een fontein uit 1927 van architect P. Lombardi met tal van verwijzingen naar de kunstenaars uit de straat.
Loop de straat uit. Steek Via del Babuino over. Steek Via del Corso over en wandel tot Via di Ripetta. Links af tot aan het Museo dell’Ara Pacis met het vredesaltaar van keizer Augustus. Aan de overkant van het museum vind je het Mausoleum van keizer Augustus dat recent geopend is voor publiek. Voor de ingang van de 2 kerken ligt een moderne fontein in het verlengde van het museum: de Fontana del Pianto. Bij de inhuldiging van het museum en de fontein werd geklaagd over de hoogte van de muur die het zicht op de Tiber wegneemt.
Even verderop kom je aan de kruising met de Ponte Cavour. Een beetje verscholen vind je de Fontana del Porto di Ripetta. De naam verwijst naar de grote haven die hier in de middeleeuwen lag. Na de verhoging van de oevers van de Tiber, verdween de haven volledig. Let op de 2 zuilen naast de fontein waarop verschillende inscripties aanduiden hoe hoog de Tiber uit zijn oevers trad tijdens de talrijke overstromingen die de stad teisterden.
Vervolg Via di Ripetta. Rechts af Via del Pozzo delle Cornacchie. Rechts af Via del Pantheon. De centraal gelegen Fontana del Pantheon op de Piazza della rotonda dateert uit de 18de eeuw en draagt een obelisk van Ramses II die in de tempel van Isis stond.
Neem Via Giustiniani. Sla links af Via della dogana vecchia. Verderop op het pleintje de Fontana di Piazza S. Eustachio, een fontein gemaakt van een enorm antiek bassin uit de Terme Neroniane- Alessandrine. Sla rechts af Via degli Straderari.
Aan je linkerkant zie je een andere fontein: de Fontana dei Libri uit 1927. De boeken herinneren aan de oude universiteit Sapienza in het gebouw hiernaast.
Rechts af Corso del Rinascimento en links af Corsia Agionale tot op Piazza Navona. De fraaie fontein voor de ingang van de kerk Nostra Signora del Sacro Cuore is de Fontana del Moro, gebouwd door G. della Porta in 1575 voor paus Gregorius XIII. In de 17de eeuw werd ze verbouwd door Bernini die een bassin en de centrale figuur toevoegde.
Voor de kerk S. Agnese in Agone vind je de centrale fontein, de Fontana dei Fiumi genoemd naar de 4 rivieren: de Nijl, symbool van Afrika, de Ganges, symbool van Azië, de Donau, symbool van Europa en de Rio della Plata, symbool voor Amerika. De fontein is een ontwerp van Bernini die de ontwerpwedstrijd won van zijn rivaal Borromini door sluw een miniatuur van zijn ontwerp op voorhand aan te bieden. De sluier op het hoofd van de Nijl verwijst naar de onbekende bron (op dat moment). De fontein is rijk versierd met planten en dieren. Bovenop staat een Romeinse obelisk, de Agonalis, die oorspronkelijk in de Tempel van Isis en later in het Circus van Maxentius stond.
De derde fontein is de Fontana del Nettuno, ook de fontana dei calderari genoemd naar de koperhandelaars in de buurt. De fontein werd gerealiseerd in de 16de eeuw maar de centrale figuur werd verwijderd. Na een wedstrijd in 1873 werd gekozen voor een Neptunusbeeld van de Siciliaan Zappalà die de fontein verder versierde met dartele zeepaarden, putti, zeemonsters en zeemeerminnen.
Neem Via di Pasquino en rechtdoor Via del Governo vecchio. Links af Via della chiesa nuova. Op het plein voor de kerk vind je de Fontana della Terrina gebouwd in 1590 door G. della Porta. Deze fontein stond oorspronkelijk op de Campo de’ Fiori maar werd in 1889 naar hier verplaatst. Het deksel werd in 1622 toegevoegd waardoor het zijn toepasselijke bijnaam “soepterrine” kreeg. Het standbeeld uit 1886 naast de fontein is opgericht ter ere van Metastasio, de befaamde Romeinse dichter Pietro Trapassi.
Steek de straat over en neem Via dei Cartari. Links af Via di Monserrato tot aan Piazza Farnese. De 2 fonteinen op de piazza zijn gemaakt van badkuipen uit de thermen van Caracalla. In de 15de eeuw bevonden deze zich nog op de Piazza Venezia. Let op de lelies, symbool van de familie Farnese.
Neem Vicolo dei venti. Op het einde van de straat linksaf en rechtsaf. Steek Via Arenula over en wandel het Joodse getto binnen. Rechtsaf Via B. Cenci. Linksaf Piazza delle cinque scole, zo genoemd omdat hier ooit 5 religieuze scholen stonden. Op het plein staat de Fontana del Pianto uit de 16de eeuw van G. delle Porta. Deze fontein staat pas sinds 1930 op deze plek. Zoek iets verderop de oude marmeren omtrek van de originele plek.
Rechts af en links af Via della Reginella tot Piazza Mattei. De schitterende fontein op dit pleintje is de Fontana delle Tartarughe, een werk van Giacomo Della Porta uit de 16de eeuw maar op originele wijze aangepast door Bernini die er de leuke schildpadjes aan toevoegde.
Rechts af Via dei Funari en rechtdoor Via Montanara. Rechts af Via del Teatro di Marcello tot aan de basiliek S. Maria in Cosmedin. Voor de basiliek ligt het Foro Boario, in de oudheid de veemarkt van Rome. Op het plein vind je de Fontana dei Tritoni uit 1610 gebouwd voor paus Clemens XI. Omwille van de vele overstromingen in deze zone werd de bouw onthaald op kritiek. Twee tritonen dragen een grote schelp van waaruit het water stroomt.
Neem Via della Greca en wandel langsheen het Circo Massimo tot aan de gelijknamige metrohalte, eindpunt van deze wandeling.