Romewandeling Termini

Praktisch

Start- en eindpunt: metrohalte Termini
Afstand: 6 km

Beschrijving Romewandeling “Termini”

De wijk rond het station Termini wordt door veel bezoekers overgeslagen tenzij ze er logeren. Toegegeven, het is niet de charmantste plek in de stad maar er zijn wel enkele bijzondere bezienswaardigheden en de buurt toont ook de verscheidenheid van bevolking aan die elke wereldstad aantrekt. Het zuidelijk deel van de wijk Esquilino wordt beschreven in de Romewandeling S. Giovanni in Laterano.

Op het wapenschild van rione Esquilino staan 2 symbolen. Bovenin een boom, daaronder de heuvel met de drie toppen. Op het wapenschild van rione Castro Pretorio zien we de banier van de Pretoriaanse wacht: een gouden adelaar op een rode achtergrond.

Start -en eindpunt van de wandeling is het metro- en treinstation Termini. Het is tevens een belangrijke busterminal en eindstation van tramlijnen 5 en 14.

Steek de Piazza dei Cinquecento over. Aan je linkerkant zie je een bronzen standbeeld van paus Johannes Paulus II dat niet door iedereen gesmaakt wordt. Het plein is vernoemd als eerbetoon aan de 500 soldaten die sneuvelden tijdens de slag om Dogali in 1887.

Aan de overkant van de straat is de ingang van de Terme di Diocleziano, een enorm badhuis van 13 ha groot, gebouwd vanaf 298 in opdracht van keizer Maximianus. Het deel dat je vandaag kunt bezoeken is slechts een fragment van de totale oppervlakte (toegang betalend). Verschillende gebouwen in de omtrek zijn vernoemd naar de thermen zoals o.a. het treinstation Roma Termini (wat dus niets met “terminus” te maken heeft).

Behalve de ruïnes van de thermen is er ook het prachtige Chiostro di Michelangelo, een fraaie kloosteromgang met honderden tentoongestelde antieke artefacten. Lees meer.

Na je bezoek aan de thermen sla je rechts af. Aan de overkant van de straat in de Giardini Einaudi staat de obelisk Dogali uit de tijd van farao Ramses II. Vanuit Heliopolis naar Rome gebracht door keizer Domitianus om de tempel van Isis te decoreren. Ontdekt in 1833 in de buurt van de basiliek S. Maria sopra Minerva en opgetrokken aan station Termini om de Slag om Dogali in Eritrea te gedenken, vandaar de 500 namen van gesneuvelden op de voet. In 1925 werd hij verplaatst naar deze plek.

Wandel verder tot aan de Piazza della Repubblica heraangelegd in de 19de eeuw naar voorbeeld van de chique avenues in Parijs. Centraal is er een enorme fontein, de Fontana delle Naiadi, met tal van vrouwelijk naakt wat bij de inhuldiging nogal wat ophef veroorzaakte. (Lees meer).

Op het plein vind je tevens de ingang van de kerk S. Maria degli Angeli e dei Martiri. Deze kerk werd gebouwd in de grote zaal van het frigidarium van de thermen en geeft een goed beeld van de omvang en de grootsheid van het oorspronkelijke complex. Het ontwerp werd gestart door Michelangelo maar kreeg een 18de -eeuwse aankleding door Vanvitelli. Bekijk zeker de enorme meridiaan met dierenriem die tot 1845 gebruikt werd als standaard voor heel Rome.

Neem Via Giuseppe Romita. Aan je rechterkant zie je de Aula Ottogona, het voormalig planetarium dat gebouwd is in één van de resten van de thermen. Hier vind je het nieuwe “Museo dell’Arte Salvata” met kunstwerken die in het verleden geroofd werden en na politieonderzoek gerecupereerd konden worden (toegang betalend).

De antieke zuil met daarop een bronzen bootje is het Monumento della Caravella, een symbool uit 1956 om de broederschap met de stad Parijs te eren. In Parijs staat er een soortgelijk monument van de wolf met de tweeling, symbool van Rome.

Sla rechtsaf Via Vittorio Emanule Orlando en sla verderop links af. Je ziet de ingang van de kerk S. Bernardo alle Terme, een wat bizar gebouw uit de 16de eeuw dat een verbouwing is van een oude toren die deel uitmaakte van de thermen. Het koepeldak doet wat denken aan het pantheon. Binnen zijn er 8 nissen met enorme beelden van heiligen, werk van Mariani.

Keer terug naar Via Vittorio Emanule Orlando. Je staat nu voor de monumentale Fontana del Mosè. De watertoevoer wordt verzekerd door het antieke aquaduct Felice. De fontein werd geplaatst door paus Sixtus V in de 16de eeuw en maakte deel uit van zijn project om de stad te verfraaien. De vier leeuwen zijn kopieën van de oorspronkelijke antieke Egyptische beelden. Lees meer.

Naast de fontein vind je de kerk S. Maria della Vittoria , een juweeltje van barokke aankleding. De naam van de kerk is een verwijzing naar een Maria-afbeelding die gevonden werd in kasteel Pilsen door het leger van Ferdinand van Habsburg. Daardoor behaalden ze een klinkende overwinning op het Protestantse Praag in 1620. De kerk is bekend om de “Extase van Theresia”, een werk van Bernini. De heilige ligt verwrongen in extase terwijl een engel haar hart doorboort.

Neem Via XX Settembre tussen de kerk en de fontein. Sla rechts af Via Pastrengo, links af Via Cernaia en weer rechts af Via Marsala. Aan je linkerkant – bijna aan Termini – zie je de basiliek S. Cuore di Gesù uit de 19de eeuw met bovenop de gevel een gouden beeld van Jezus dat je van ver over de daken ziet. De kerk is gewijd aan het Heilig Hart van Jezus en is opgericht door de broeders salesianen van Don Bosco. De heilige Don Bosco verbleef hier enkele jaren.

Loop dwars doorheen het station tot je aan de andere kant uitkomt en sla links af. Vervolg je weg tot je aan je linkerkant de ingang vindt van de Mercato Centrale, een recente eethal met vele eetstandjes van hoge kwaliteit maar betaalbare prijzen.

Sla rechts af en neem Via Carlo Cattaneo tot aan de ingang van het Casa dell’Architettura. Dit fraaie gebouw uit eind 19de eeuw, opgetrokken boven de resten van de Servische stadsmuur, was oorspronkelijk het Aquarium van de stad Rome. Het thema zee is overal herkenbaar in de versiering binnen en buiten. Na amper 7 jaar werd het aquarium gesloten en kreeg het gebouw verschillende bestemmingen van bioscoop tot circus, theater, opslagruimte tot uiteindelijk het Huis van de architectuur.

Keer terug naar Via Giovanni Giolitti en sla rechts af. Vervolg de weg tot je aan je linkerkant een kleine wat verborgen kerk ontdekt naast de sporen: de S. Bibiana. Dit kerkje is gebouwd boven het ouderlijk huis van de heilige. Bernini maakte een beeld van haar in opdracht van paus Urbanus VIII. Het was zijn eerste volledig geklede figuur en het beeld staat nog steeds op de originele plaats in de kerk. Ook de kerkgevel nam Bernini onder handen.

Vervolg nog een stukje tot aan de Tempio di Minerva Medica. Deze ruïne werd recent opgeknapt en is een vertrouwd beeld voor wie met de trein in Rome aankomt, ze ligt net naast de sporen. Het is in feite geen tempel maar een nymphaeum (monumentale fontein) die deel uitmaakte van de Horti Liciniani, een grote villa van keizer Licinius Gallienus uit de 3de eeuw.

Sla rechts af en verder nog eens rechts af. Neem Via di Porta Maggiore. Stop onderweg zeker (aan je linkerkant) in het Palazzo del Freddo Giovanni Fassi, één van de beste ijsmakers in Rome gerund door een Siciliaanse familie.

Op het einde van de straat linksaf Piazza Vittorio Emanuele II. Bij renovatiewerken aan het gebouw waar de Ente Nazionale di Previdenza ed Assistenza dei Medici e degli Odontoiatri is gevestigd werden de Horti Lamiani ontdekt, een antiek luxueus tuincomplex dat al snel eigendom werd van de keizers. Recent omgedoopt tot Museo Ninfo waar je een plein met een nymphaeum kunt bekijken en een deel van de 3000 objecten die hier werden opgegraven (open in het weekend na reservatie).

De Piazza Vittorio Emanuele II is vandaag wat vergane glorie, ooit een chique buurt met tal van ministeries. De arcaden rond het park geven het plein een uitstraling die aan Turijn doet denken, vandaar de bijnaam “quartiere Piemontese”. In het park vind je de antieke ruïnes van een fontein van keizer Alexander Severus uit de 3de eeuw. Bekijk ook de Porta Magica, een bijzondere deurstijl die geflankeerd wordt door 2 mysterieuze figuren die zouden verwijzen naar de alchemie.

Steek het park door. In de hoek met Via Napoleone III vind je de kerk S. Eusebio all’Esquilino, een van de oudste kerken in Rome (5de eeuw). De kerk werd gebouwd boven de woning van priester Eusebius die door keizer Constantijn II werd vervolgd en gemarteld. In de 13de eeuw werd de kerk vergroot en in de 18de eeuw kreeg ze haar huidige uiterlijk. Het gewelf is versierd met fresco’s over het leven van de heilige. Vanuit de sacristie kun je een glimp opvangen van het klooster (16de eeuw) dat vandaag eigendom is van de Italiaanse politie. Jaarlijks worden er dieren gezegend op 17 januari, feestdag van Sint Antonius.

Neem Via Carlo Alberto en sla meteen linksaf. Je passeert onder de Arco di Gallieno, een antieke triomfoog uit de 3de eeuw op de plek waar ooit een stadspoort stond van de eerste omwalling. Naast de grote doorgang waren aan beide zijden kleinere voetgangerspoorten maar die werden afgebroken. Naast de boog vind je de Fontana dei Monti.

Steek Via Merulana over en sla dan rechts af tot de mooie basiliek S. Prassede uit de 9de eeuw. Op deze plek werden christenen begraven die gedood werden tijdens de vervolgingen. De heilige Prassede verzamelde hun resten en verborg ze in een diepe put (zoek de rode marmeren schijf die de plek markeert in de prachtige cosmatenvloer). Bewonder de fraaie gouden mozaïeken die paus Pascalis I liet aanbrengen in het graf van zijn moeder. Hier staat ook de paal waaraan Jezus werd gebonden en gegeseld. Meer lezen.

Eenmaal buiten is het maar enkele stappen tot de indrukwekkende S. Maria Maggiore. De basiliek werd gebouwd in de 5de eeuw op de plek waar Maria aan paus Liberius vroeg om voor haar een kerk te bouwen, ze zou het markeren met vers gevallen sneeuw. In de 18de eeuw werd rond de oude basiliek een bakstenen omhulsel gebouwd. De klokkentoren is uit de 14de eeuw. De kerk heeft prachtige mozaïeken en een enorme cosmatenvloer. Neem deel aan een geleid bezoek om de loggia te bekijken, een aanrader. In de kerk zijn verschillende pausen begraven.

Wandel naar het voorplein met centraal een grote obelisk. Sla linksaf en rechtsaf en neem Via Ruinaglia. Sla rechts af. Even verder is aan je linkerkant de verzonken gevel van de basiliek S. Pudenziana te vinden, de minder gekende zus van de heilige Prassede. De kerk is zeer oud (3de eeuw) vandaar dat ze lager ligt dat het huidige straatniveau. De klokkentoren werd in de 13de eeuw toegevoegd. Het is de nationale kerk van de Filipijnen in Rome.

Sla verderop linksaf en neem Via Agostino Depretis en neem de tweede straat rechts. Aan je linkerkant zie je de gevel van het Teatro dell’Opera uit 1880 met 1600 zitplaatsen. Er worden vooral ballet – en operavoorstellingen georganiseerd.

Wandel de straat helemaal af tot je uitkomt aan het Palazzo Massimo alle Terme, genoemd naar de familie Massimo die hier een villa bezat. De Italiaanse staat kocht het pand in 1981 waarna het een deel van het Museo Nazionale Romano werd (toegang betalend). In de zalen verspreid over vier verdiepingen wordt de evolutie van de Romeinse artistieke cultuur getoond waarin we de geschiedenis, mythen en het dagelijkse leven in het oude Rome kunnen herbeleven met fraaie beeldhouwwerken, schilderijen, mozaïeken, fresco’s waaronder de prachtig geschilderde tuin uit de beroemde Villa di Livia en de kamers van de Villa della Farnesina. Lees meer. Tip: het ticket van de thermen geeft ook toegang tot Palazzo Massimo.

Eenmaal terug buiten sla je rechts af en ben je meteen terug op het vertrekpunt station Termini.