De Via Severiana
In Lido di Ostia vind je de Via Severiana die ooit Portus (het huidige Fiumicino) met Terracina (aan de kust in Lazio) verbond. Gebouwd in 198 door keizer Settimio Severo die een reeds ouder wandelpad liet verharden.
– Op stap in de eeuwige stad –
In Lido di Ostia vind je de Via Severiana die ooit Portus (het huidige Fiumicino) met Terracina (aan de kust in Lazio) verbond. Gebouwd in 198 door keizer Settimio Severo die een reeds ouder wandelpad liet verharden.
Vandaag kennen we de 7 mythische heuvels waarop Rome is gesticht als Aventino, Campidoglio, Celio, Esquilino, Palatino, Quirinale en Viminale. Naast deze 7 bekende namen zijn er nog een aantal andere heuvels zoals o.a. Pincio, Gianicolo, Vaticano en verderweg Monte Mario (en andere).
De Via Francigena maakt deel uit van de drie peregrinationes maiores. In deze Romewandeling wandelen we de laatste etappe in Italië: “nr 45 van la Storta tot Rome” af.
Vandaag zijn er nog een vijftigtal torens fysiek over in Rome. In deze wandeling gaan we op zoek naar 23 goed herkenbare torens die zich in het historische centrum bevinden.
Tijdens deze wandeling kun je op 33 plekken in het centrum van Rome allerlei dieren spotten, verwerkt in fonteinen, gebouwen en pleinen. Een erg leuke manier om met kinderen in Rome te wandelen. Zij gaan de uitdaging aan om de verschillende dieren in het straatbeeld te vinden terwijl je tegelijk heel wat topbezienswaardigheden passeert.
Heel wat kunstenaars uit Vlaanderen trokken in de voorbije eeuwen naar Rome. Deze wandeling gaat langs 17 plekken in Rome waar je zonder betalen kunt genieten van Vlaamse kunst met topwerken van o.a. Rubens en Van Dyck!
Rome telt tientallen fonteinen, in alle maten en uit verschillende eeuwen. Water is al sinds de oudheid een belangrijk thema in Rome. In deze Romewandeling zoeken we de 20 mooiste fonteinen op binnen de stadsmuren in het oude centrum.
De wijk S. Lorenzo ligt net ten noorden van Termini en maakt deel uit van quartiere VI “Tiburtino”. Eind 19de eeuw werd Rome hoofdstad van Italië, breidde het inwonersaantal sterk uit en werden er snel veel huizen bijgebouwd. Daarvoor was dit een rustig agrarisch gebied met de basiliek S. Lorenzo fuori le mura en het kerkhof Verano midden de velden.
De “Giro delle sette chiese” wordt al eeuwen door pelgrims afgestapt. Je treedt dus letterlijk in de voetsporen van vele duizenden die de zeven belangrijkste kerken in Rome in een pelgrimage aandoen. De giro (of cammino) bestaat al sinds 1300, ze werd ingericht met 4 kerken door paus Bonifatius VIII voor het Heilige jaar maar raakte daarna enkele eeuwen in de vergetelheid.
Aan de monding van de Tiber in de Tyrreense Zee ligt Lido di Ostia, samen met Fiumicino de bekendste kustplaats bij Rome. “Ostia” is afgeleid van het Latijnse “ostium” (mond) wat verwijst naar de monding van de Tiber.
De Via Appia werd aangelegd vanaf 312 v. Chr. door censor Appius Claudius Caecus naar wie de weg genoemd werd en die ook nog het eerste aquaduct bouwde. De weg werd later verder afgewerkt en verlengd door verschillende keizers. Het belang van de weg wordt nog duidelijker in de bijnaam regina viarum (koningin der wegen).
Ten noordwesten van Vaticaanstad ligt de wijk Trionfale. De naam is afgeleid van de Via Trionfale die de wijk doorkruist. Dit was in de oudheid de route langs waar de zegevierende Romeinse generaals de stad betraden voor hun triomftocht na winst in een grote veldslag.
Om de meeste kunstwerken van Michelangelo te bewonderen moet je in Firenze zijn. Toch leefde en werkte Michelangelo een groot deel van zijn leven in Rome. Deze Romewandeling gaat langs 16 plaatsen waar er vandaag werk van hem te vinden is.
Deze Romewandeling gaat langs 25 plaatsen in Rome waar werken van Bernini te vinden zijn: architectuur, beeldhouwwerken en schilderijen.
Deze wandeling vindt plaats in de verste uithoek van Rome, vlakbij de Circonvallazione Orientale (de oostelijke ringweg). Amper 6 km van het historische centrum en toch een totaal andere wereld. Volkse woonblokken, hypermoderne kerken, ruime parken en veel putten in het asfalt kenmerken deze zone.
Art nouveau (of Jugendstil) is gekend in Italië als stile Liberty. In heel Europa was deze kunststroming populair tussen 1890 en 1915. Ook in Rome zijn een aantal mooie voorbeelden te vinden. Niet zoveel als in Brussel of Praag maar toch de moeite om er twee mooie Romewandelingen aan te wijden.
De wijk Garbatella ten zuiden van het historisch centrum is in alle opzichten totaal anders dan de rest van Rome. Ze werd opgetrokken als tuinwijk in de jaren ’20 van vorige eeuw op de heuvels aan de basilica S. Paolo fuori le mura om de vele arbeiders te huisvesten die in een nieuwe haven aan een nog te graven kanaal zouden te werk gesteld worden.
De Villa Borghese is 80 ha groot en grenst aan het oude centrum en biedt heel wat afwisseling voor jong en oud. Wie geen zin heeft in wandelen kan hier rollend materiaal huren zoals fietsen, gocarts, rolschaatsen, enz…
Vaticaanstad en de wijk Prati liggen aan de andere kant van de Tiber net boven de wijk Trastevere. Prati (Italiaans voor velden en weilanden) was ooit een rustige groene long met velden, bloemende weilanden, moestuinen en wijngaarden. Daar kwam een eind aan in 1888 toen het hele gebied werd vol gebouwd langs brede boulevards volgens het voorbeeld van Parijs.
De wijk Trevi ligt aan de oostzijde van Via del Corso en de wijk Colonna aan de westzijde. Ze zijn beide vernoemd naar de belangrijkste bezienswaardigheid: de Trevifontein en de zuil van Marcus Aurelius (Colonna).
Trastevere is een bekende volkswijk ten zuiden van het Vaticaan. De naam van de wijk betekent letterlijk: “trans Tiberim” = aan de overzijde van de Tiber.
De wijk Testaccio ligt netjes geprangd tussen de heuvel Aventino en de wijk Trastevere aan de overkant van de Tiber. Het belangrijkste gebouw in deze wijk was het grote slachthuis van Rome.
De wijk rond het station Termini wordt door veel bezoekers overgeslagen tenzij ze er logeren. Toegegeven, het is niet de charmantste plek in de stad maar er zijn wel enkele bijzondere bezienswaardigheden en de buurt toont ook de verscheidenheid van bevolking aan die elke wereldstad aantrekt.
Via Salaria, antieke zoutroute, is één van de oudste wegen in Rome. De Sabijnen gebruikten de route reeds om vanuit de moerassen aan de kust bij Ostia gewonnen zout te transporteren. Zout was in de oudheid een zeer belangrijke grondstof o.a. om voedsel te kunnen bewaren.
De buurt rond de basiliek S. Giovanni in Laterano maakt deel uit van de wijk Esquilino. De Esquilijn is één van de 7 mythische heuvels waarop Rome is ontstaan en is genoemd naar de “esculus”, een boomsoort ofwel afgeleid van “Excubie”, de nachtwakers die Romulus hier liet patrouilleren om Rome te beschermen tegen invallen van de Sabijnen.
De wijk Regola ligt aan de oever van de Tiber en volgt zowat de hele Via Giulia. In de oudheid maakte het deel uit van de IX Regio Circus Flaminius met het Trigarium, een hippodroom waar de wagenmenners trainden met een driespan.
De wijk Ponte ligt in een brede bocht van de Tiber en was in de oudheid een uitgestrekt onveilig moerasgebied met het Tarentum, een heiligdom voor Pluto, god van de onderwereld en het ondergrondse heiligdom van Proserpina dat bij elke ceremonie werd opgegraven.
De arbeiderswijk Pigneto ten oosten van het centrum is vandaag een mengelmoes van studenten, arbeiders, kunstenaars, immigranten en was de favoriete buurt van filmregisseur Pier Paolo Pasolini. Hier is weinig antieke oudheid te vinden, de wijk werd pas aangelegd in de 19de eeuw langs de treinsporen en bestaat vooral uit arbeidershuisjes en appartementsgebouwen.
De wijk Pigna vind je tussen Piazza Venezia en het Pantheon. Pigna betekent “dennenappel”. De wijk S. Eustachio is een smalle strook tussen het Pantheon en de Piazza Navona. De naam van de wijk verwijst naar de heilige Eustachio die gekend was als Placidius, officier onder keizer Trajanus.
De wijk Parione bevat twee van de mooiste pleinen van Rome: de Piazza Navona en de Campo de’ fiori. De naam van de wijk is afgeleid van het oude woord “pariones” wat ruïnes betekent, wat slaat op de resten van het stadion van Domitianus dat onder de Piazza Navona is gelegen.
Het Parco dell’Appia Antica is een rustig en groen gebied ten zuidoosten van het centrum dat je zeker moet bezoeken als je helemaal wil terug gekatapulteerd worden naar de tijd van het oude Rome. De naam van het park verwijst naar de antieke Via Appia die samen met Via Latina en Via Flaminia eeuwenlang de belangrijkste wegen van en naar de stad waren.
Ostiense is een volkswijk aan de rand van de stadsmuren langsheen Via Ostiense. Deze dertig km lange weg werd reeds aangelegd in de vierde eeuw v. Chr en verbond het Forum Boarium met de zeehaven in Ostia. Daardoor is de weg tot op de dag van vandaag één van de belangrijkste verkeersaders in Rome.
In Rome staat het grootste aantal antieke obelisken ter wereld. Er zijn er vandaag 13 te spotten uit de oudheid waarvan 8 Egyptische uit de tijd van de farao’s en 5 Romeinse die in Rome door de keizers werden nagebouwd. Na de val van het Romeinse Rijk raakten de meeste bedolven onder het puin en werden ze pas eeuwen later opnieuw ontdekt en door pausen opgesteld om pleinen en fonteinen te versieren.
De wijk Nomentano is genoemd naar Via Nomentana, een antieke heirbaan die naar de stad Mentana loopt. In deze chique wijk hebben heel wat landen hun ambassade ingericht en zijn er tal van mooie palazzi te spotten.
De wijk Monti is gelegen tussen het Colosseum en station Termini. De naam betekent letterlijk “bergen” wat verwijst naar de heuvels Esquilijn, Viminaal en delen van de Coelius en het Quirinaal die in dit gebied lagen.
Met 139 meter is de Monte Mario een van de hoogste heuvels rond Rome. De oude Romeinen noemden de heuvel “Mons Vaticanus” of “Clivus Cinnae”.
De naam van de wijk Ludovisi is afgeleid van de Villa Ludovisi, een prachtig domein dat eind 19de eeuw plaatsmaakte voor een nieuwe wijk ondanks protesten van politici, wetenschappers en kunstenaars. In de oudheid was het gebied van de aangrenzende wijk Sallustiano bekend als een groene vallei met de beroemde tuinen van “Lucullo” en die van “Sallustiano”.
De Tiber is al eeuwenlang de levensader van Rome. De naam is afgeleid van de riviergod Tiberinus. Langs hier kwam het gros van de goederen waaronder levensmiddelen als graan de stad binnen. Vermoedelijk werd de stad gesticht op deze plek omwille van een doorwaadbare plaats langs het Tibereilandje en de aanwezigheid van de heuvels er rond die goed verdedigbaar waren.
De bekendste bouwwerken van keizer Hadrianus zijn de keizerlijke villa in Tivoli en de wallen in Brittania. Maar ook in Rome liet hij zijn stempel na en restaureerde hij veel vervallen sites samen met de bouw van enkele nieuwe gebouwen. Hij vond zichzelf een vaardig architect en moeide zich gedurig met ontwerpen, bouw en restauraties tot wanhoop van de officiële vakmannen en architecten.
Het Joodse getto in Rome is een van de oudste in de wereld en werd opgericht door paus Paulus IV in 1555. De meeste Joden woonden op dat moment in de wijk Trastevere (aan de overkant van de Tiber) en moesten dus noodgedwongen verhuizen naar dit kleine afgesloten gebied.
Aan de overkant van de Tiber tussen Vaticaanstad en Trastevere ligt een rustig gebied gekend als de heuvel Gianicolo. Dit is niet één van de oorspronkelijke zeven heuvels waarop de stad Rome werd gesticht maar valt wel deels binnen de Aureliaanse stadsmuur en kreeg daarom de bijnaam “achtste heuvel”. De naam Gianicolo komt volgens de legende van de god Giano die hier de gemeenschap Ianiculum stichtte.
De wijk Flaminio gelegen ten noorden van de Piazza del Popolo langs Via Flaminia wordt de laatste jaren geherwaardeerd met nieuwe projecten. De uitstraling is wat minder gezellig dan het oude centrum maar het sportcomplex aan de Tiber uit de tijd van Mussolini is een aparte ervaring.
Ten zuiden van het centrum ligt een apart en uniek gebied: de wijk EUROPA, ook gekend onder de naam “EUR” gelegen tussen Via Laurentina en de Tiber. EUR is de afkorting van Esposizione Universale di Roma en stond in ‘35 synoniem voor de organisatie van de Wereldtentoonstelling van ‘42.
De Celio is een heuvel direct achter het Colosseum, een van de mystieke plaatsen van Rome. Hoewel we tegenwoordig nog weinig klimwerk moeten verrichten door de gestage ophoging van het dal doorheen de eeuwen, is dit de zuidelijkste van de oorspronkelijke zeven heuvels waarop de stad ooit gesticht werd.
Deze Romewandeling neemt je mee langs 11 plaatsen waar er in totaal 25 werken van Caravaggio bewaard zijn, sommige hangen op de plek waar ze oorspronkelijk voor bedoeld waren.
De wijk Campo Marzio ligt in het historische centrum in het noorden ingesloten tussen de Tiber en de Villa Borghese. In de oudheid lag het gebied nog buiten de stadsmuren. Het werd gebruikt als oefenterrein voor het leger dat gewapend de stad niet in mocht.
De wijk Campitelli is het oude hart van de stad Rome. De naam is afgeleid van “Capitolium Fulgens”, de belangrijkste tempel in de oudheid, gewijd aan Jupiter Optimus Maximus op het Capitolium, de belangrijkste heuvel.
Deze Romewandeling gaat langs de 15 belangrijkste gebouwen die Borromini realiseerde of waar hij een bijdrage aan leverde.
De Aventino is een heuvel direct achter het Circus Maximus, een van de chicste woonwijken in het centrum van Rome. Hoewel we tegenwoordig nog weinig klimwerk moeten verrichten door de gestage ophoging van het dal doorheen de eeuwen, is dit een van de oorspronkelijke zeven heuvels waarop de stad ooit gesticht werd.
De Aureliaanse muur was ongeveer negentien kilometer lang, zo’n zes meter hoog en drie tot vier meter dik. Er waren achttien stadspoorten waarvan je er vandaag een aantal kan bezoeken. Verder werden er 383 wachttorens om de dertig meter opgetrokken zodat de vijand binnen schootbereik bleef.
In deze wandeling ten zuiden van het centrum bezoek je het Parco della Caffarella en de wijk Ardeatino genoemd naar Via Ardeatina, een antieke heirbaan tussen Rome en Ardea, een stadje in de oudheid op 40 km van Rome en trouwe bondgenoot. Via Ardeatina was in feite een aftakking van Via Appia.